Markuze o gradjanskoj filozofiji i kulturi

Markuze se, slično drugim vodećim predstavnicima Franfurtske škole, intenzivno bavio pitanjima građanske filozofije i kulture uopšte, naročito u ranom periodu svog misaonog razvoja. Građansku filozofiju Markuze je, pre svega, tumačio posredstvom njenog najvišeg izraza datog u Hegelovom idealizmu. U Hegelovom mišljenju on je otkrio jedan „pozitivan“ momenat koji, u krajnjem, služi opravdanju postojeće neumne društvene stvarnosti. Ali, i građanska kultura u celini, a ne samo njena filozofija, pojavljuje se kao afirmativna spram ovakve stvarnosti. Međutim, uprkos ovim nedostacima, građanska filozofija i kultura poseduju jedan neotklonjiv „negativni“, kritički momenat, koji omogućava proboj iz okvira građanskog sveta. Stoga je Markuzeova kritika ovih idejnih sistema dijalektička - ona teži da afirmiše njihove „negativne“ momente, nasuprot onima „pozitivnim“, koji afirmišu neumnu stvarnost. To je vidljivo i u Markuzeovom promišljanju Frojdove psihoanalize. Čitav Markuzeov teorijski rad može se razumeti kao traganje za kritičkim potencijalima filozofskog mišljenja i umetničkog stvaranja, i načinima revolucionarne izmene građanskog, kapitalističkog društva.